Ел башыннан Әлмәт районында 28 яңа ВИЧ очрагы ачыкланган

2023 елның гыйнварыннан Әлмәт районында 28 яңа ВИЧ очрагы ачыкланган. Эпидемия башланганнан бирле, ә исәпләү ноктасы итеп инфекционистлар 2000 елны ала, шәһәрдә СПИДтан 143 кеше вафат булган, ә барлыгы 993 ВИЧ-инфекцияле пациент үлгән. Куркыныч авыруны искә төшерү өчен, майның һәр өченче якшәмбесендә Бөтендөнья СПИДтан үлгәннәрне искә алу көне үткәрелә.

Үз статусын белергә теләүчеләр, әмма ниндидер сәбәпләр аркасында Түбән Мактамада урнашкан СПИД-үзәккә кадәр 13 километр бармыйча, Әлмәтнең иң якын эре сәүдә үзәгенә күз сала ала. Анда табиблар үзләре килә.

Экспресс-тест нәтиҗәсе 15 минуттан соң әзер. Әгәр дә ул кинәт килеп чыкса һәм ул уңай булып чыкса, кешегә паникага бирелергә кирәк түгел.

- Безнең арада ВИЧ-инфекциялеләр күп, һәм алар бу авыру белән яшиләр. Хәзерге вакытта авыру аның белән яшәргә мөмкин дип санала. Дәвалау ысуллары булуга карамастан, кайвакыт кайберәүләр күзәтүдән, дәвалаудан баш тарталар яки авыру соң ачыклана. Кызганычка каршы, бу кешеләр үлә,-дип хәбәр итте Әлмәт СПИД-үзәгенең профилактика бүлеге мөдире Алсу Газымова.

Барлык анализлар, шул исәптән мобиль тикшерү пунктларыннан да, СПИД-үзәк лабораториясенә эләгә. Көненә бирегә 400дән 500гә кадәр үрнәк килә. Канны гепатит һәм ВИЧ-инфекциянең киң таралган төрләре өчен тикшерәләр. Диагноз төгәл булсын өчен, бер тикшерү белән генә чикләнмиләр.

– Без кабат тикшерәбез һәм кабат уңай нәтиҗә белән анализны Казан лабораториясенә җибәрәбез,-дип хәбәр итте Әлмәт СПИД-үзәге лабораториясе мөдире вазифаларын башкаручы  Лилия Мәрданшина.

Әлмәт районында 2000 елдан бирле 993 ВИЧ-инфекцияле кеше үлгән. Бүген Әлмәтнең СПИД-үзәгендә 1276 пациент исәптә тора. Көн саен белгечләргә 50гә кадәр кеше килә. Бу ВИЧ-статусын белергә теләүчеләр дә, аны белүчеләр дә.

- Безнең шәһәрдә агым бик кечкенә. Кызганычка каршы, кешеләрнең ВИЧ-статусын белү гадәте юк. Әлмәт СПИД – үзәгенең эпидемиология бүлеге мөдире Алия Садриева билгеләп үткәнчә, әлмәтлеләр елга бер тапкыр тикшеренсәләр яхшырак булыр иде. 

Әнвәр Абдулов-Әлмәт СПИД-үзәгенең табиб-инфекционисты. Көненә аның кабул итүендә 20гә кадәр пациент була.

Хәзерге дөньяда «ВИЧ-позитив» статусы хөкем түгел. Хәзер табиблар кеше иммунодефициты вирусын хроник акрын агып торган авыру дип саный. Ә кешеләр аның соңгы стадиясендә – СПИДтан үләләр.

- Үз шартлары буенча дәваланырга теләмәгән яки яше, социаль тәртибе аркасында башка авырулары булган пациентлар бар. Алар наркотикларга да, алкогольгә дә бәйле, - ди Әнвәр Абдулов.

Эпидемиянең башында ук табиблар авыру йогуның төп ысулы кан аша иде ди.

Бүгенге көндә авыру башка социаль категорияләргә күчкән. Инфекция йоктыру ысулы ешрак хәзер җенси. Ә наркотиклар авыру таралуны стимуллаштыручы фактор булып кала бирә.